İnternetin ve dijital dünyanın hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmesinin ardından “Dijital Vatandaşlık”, son dönemlerin en çok konuşulan kavramları arasında yer alıyor. Dijital vatandaş, dijital dünyada kimliğiyle ve varlığıyla yer alan, toplumla internet teknolojileri aracılığıyla ilişki kuran kişiler olarak tanımlanıyor. Teknolojinin yanlış ve etik olmayan şekilde kullanılmasından dolayı oluşan sorunlar nedeniyle dijital vatandaşlık kavramı ayrıca önem kazanıyor.
Örnek bir dijital vatandaş nasıl davranmalıdır?
Dijital vatandaşların e-devlet uygulamalarını kullanabilen, alışveriş yapabilen, online eğitim alabilen ve bu davranışları yaparken etik kurallara uyan, hak ve sorumluluklarının bilincinde olan kişiler olmaları gerektiği vurgulanıyor. Etik ve ahlaki açıdan değerlendirildiğinde örnek bir dijital vatandaştan beklenen davranış kalıpları ise şu şekilde:
- Teknolojiyi kötüye kullanmamak,
- Online dünyada etkileşim ve iletişim kurarken doğru, etik ve ahlaki davranışlar sergilemek,
- Dijital dünyada neler paylaştığına dikkat etmek; din, dil, ırk vb. kavramlar özelinde rencide edici tavırlar takınmamak,
- Sosyal medya hesaplarını diğer bireyleri rahatsız edici şekilde kullanmamak,
- Çevrimiçi davranışlarının etik sonuçlarını bilmek.
- Dijital parmak izinin; internette paylaştığınız şeylerin asla kaybolmayacağının bilincinde olmak,
- Dijital alanda kaynağı doğru bilgileri kullanmak, her bilginin kaynağını belirtmek,
- Herhangi bir platformda görüş bildirirken veya yorum yaparken tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi saygılı olmak,
- Diğer kişilerin çalışmalarına, kimlik veya bilgilerine zarar vermenin bir suç olduğunu bilmek.
Dijital vatandaş olmak neden önemlidir?
Teknolojik gelişmelerin ve dijital dönüşümün de etkisiyle dijitalleşme ile ilgili tüm kavramlar iş ve sosyal yaşamımızdaki önemini arttırdı. Dijital vatandaşlık da bu kavramlardan bir tanesi. İnternetin sınırları aşması ve dünyanın her yerinden insanları birbiriyle bulaştırması, dijital vatandaşlığı bir gereklilik haline getiriyor. Uzmanlar dijital vatandaşlık kavramına yönelik eğitimlerin artması ve uluslararası etik kurallarının belirlenmesi gerekliliğinin de altını çiziyor. Ayrıca dijital vatandaşlık kavramının güçlenmesinin siber zorbalığı da giderek azaltacağı önemle vurgulanıyor.
